کاشت درختان میوه در راستای توسعه و پیشرفت اقتصادی

اهمیت درخت کاری
یکی از چیزهایی که در زیبایی، توسعه و پیشرفت هر شهری می تواند تاثیرگذار و نقش آفرین باشد، درخت کاری است. اگر به فواید درخت کاری و باغبانی توجه شود، اهمیت و جایگاه آن روشن خواهد شد.

درخت کاری و باغبانی که باعث برکت و آبادانی هر کشوری است، به قدری ارزشمند است که اگر عوامل و موانع توسعه و پیشرفت آن مورد بررسی قرار گیرد و سپس به آن عمل شود، درخت کاری و باغبانی بیش از پیش می تواند به یک سرمایه عظیم ملی تبدیل شود و در اقتصاد مقاومتی و رونق تولید نقش اساسی را ایفا کند.

اما چه درختانی باید کاشت شود تا عامل توسعه و پیشرفت کشور باشد؟ آیا درخت فقط در باغ ها می توان کاشت؟

بدیهی است که در امر درخت کاری اولویت با درختان میوه دار است نه درختان بی ثمر و بی میوه.

علاوه بر باغ های میوه، از بسیاری از فضاهای دیگر نیز می توان استفاده کرد، مانند اطراف و وسط خیابان ها و در پارک ها و بوستان ها که درختان بی میوه کاشته شده است می توان بجای آن درختان میوه دار کاشت.

اهمیت کاشت درختان میوه
چه مقدار از آب برای درختانی مصرف می شود که نه فایده ای برای محیط زیست دارند و نه دارای میوه ای هستند که بتوان از آن استفاده کرد، از آن طرف زمین های حاصلخیزی که می توان در آن کشاورزی کرد اما به خاطر کمبود آب، قابل بهره برداری نیست.

در وسط و اطراف خیابان های هر شهر اگر به جای درختان بی ثمر، درختان میوه و گیاهان دارویی کاشته شود، هم از آب استفاده صحیح خواهد شد و آب اسراف نخواهد شد و هم در بهره برداری از زمین استفاده درست صورت می گیرد.

اگر جامعه ای بخواهد توسعه و پیشرفت کند، از کمترین منابع و سرمایه ها می تواند بهترین استفاده را ببرد. وقتی مردم نیازمند انواع میوه ها هستند و با گرانی میوه های هر فصل مواجه اند، چرا باید درخت بی ثمر غرس شود؟! گذشته از آن چرا گاهی گیاهان مضر کاشته می شود؟!

مقام معظم رهبری می فرمایند: "گاهی شنیده میشود در مورد غرس برخی از نهالهای مضر در بعضی از نقاط کشور بی‌توجّهی میشود؛ به این مسئله خیلی باید اهمّیّت داده بشود. شنیدیم در بعضی از مراکز کشور به‌خاطر جلوگیری از پیشرفت صحرا و بیابان‌زایی، برخی از نهالها و اصله‌هایی که مناسب نیست و مضر است، کاشته میشود! خیلی ضروری است که دستگاه‌های مسئول مراقبت کنند که چنین اتّفاقی نیفتد".[1]

یکی از سوال های اساسی این است که آیا درختان میوه دار و پرثمر چهره شهر را زیباتر می کنند یا درختان بی میوه؟ فرض بفرمایید اگر انسان نیم ساعت در حال سفر در درون شهر است، از هر خیابان و چهار راهی که عبور می کند، درختان میوه دارِ چهار راه بعدی را متفاوت از چهار راه قبلی بیابد که پس از هر چند دقیقه درختان و میوه های جدید و متنوعی را مشاهده می کند. این منظره طبیعت چقدر بر روحیه شخص تاثیرگذار خواهد بود، چقدر باعث آرامش او خواهد شد و تا چه حدی خواب و خستگی او را برطرف می کند؟

این یکی از فواید غرس درختان میوه در درون شهر و میان شهرهاست که فقط به آثاری اشاره شد که مربوط به روح و روان انسان است. فواید مادی، تولیدی و تامین میوه های هر فصل به صورت انبوه برای کل کشور و سپس امکان صادرات به خارج از کشور از جمله فواید دیگر آن است.

یکی از ظرفیت های عظیم درخت کاری در سرتاسر کشور، استفاده از فضای وسط و اطراف خیابان هاست و همچنین مسیرهای میان شهری. اگر از این ظرفیت استفاده مناسب شود، یکی از فواید دیگر آن ارزانی و فراوانی میوه خواهد بود.

یکی دیگر از فواید کاشت درختان میوه این است که می تواند ظرفیت مناسبی برای اشتغال زایی ایجاد شود، زیرا درختان میوه مراحل متعدد و نیاز به نیروی انسانی دارد که درختان بی میوه آن مراحل را ندارد تا احتیاج به نیروی انسانی باشد.

مضرات کاشت درختان بی میوه
درختان بی میوه انواع هزینه ها را در پی دارند از قبیل هزینه نهال ها، مصرف بی نتیجه آب، هزینه مالی آب (مصرف و هزینه مالی دو مقوله متفاوت است نه یک مقوله) و هزینه نگهداری درختان، نظافت و جمع کردن برگ های ریخته آنها در میان خیابان ها و مسیر عبور و مرور، قطع کردن شاخه های بلند آنها پس از مدتی. علاوه بر این باعث اشتغال زایی کاذب است، چون افرادی مشغول کاری شده اند که بهره و فایده خاصی برای مردم ندارد، اگر نیروی این کارکنان عزیز و گرامی بجای آن، برای درختان میوه استفاده شود، این اشتغال زایی، کاملاً واقعی و طبق نیاز و همچنین برای جامعه سودمند خواهد بود.

باید قدر نعمت درختان میوه دار را بدانیم و بر این نعمت خدا را شکر کنیم. خداوند متعال درباره قوم سبا می فرماید: "لَقَدْ کَانَ لِسَبَإٍ فِی مَسْکَنِهِمْ آیَةٌ جَنَّتَانِ عَن یَمِینٍ وَشِمَالٍ کُلُوا مِن رِّزْقِ رَبِّکُمْ وَاشْکُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَیِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ . فَأَعْرَضُوا فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ سَیْلَ الْعَرِمِ وَبَدَّلْنَاهُم بِجَنَّتَیْهِمْ جَنَّتَیْنِ ذَوَاتَیْ أُکُلٍ خَمْطٍ وَأَثْلٍ وَشَیْءٍ مِّن سِدْرٍ قَلِیلٍ . ذَٰلِکَ جَزَیْنَاهُم بِمَا کَفَرُوا وَهَلْ نُجَازِی إِلَّا الْکَفُورَ"، "برای قوم «سبا» در محل سکونتشان نشانه‌ای (از قدرت الهی) بود: دو باغ (بزرگ و گسترده) از راست و چپ (رودخانه عظیم با میوه‌های فراوان؛ و به آنها گفتیم:) از روزی پروردگارتان بخورید و شکر او را بجا آورید؛ شهری است پاک و پاکیزه، و پروردگاری آمرزنده (و مهربان)! . امّا آنها (از خدا) روی‌گردان شدند، و ما سیل ویرانگر را بر آنان فرستادیم، و دو باغ (پربرکت) شان را به دو باغ (بی‌ارزش) با میوه‌های تلخ و درختان شوره گز و اندکی درخت سدر مبدّل ساختیم. این کیفر را بخاطر کفرانشان به آنها دادیم؛ و آیا جز کفران کننده را کیفر می‌دهیم؟!".[2]

درخت کاری به عنوان فرهنگ عمومی
اگر موانع درخت کاری برطرف شود و عوامل آن تامین شود، لذت کاشت و بهره برداری از درختان سرسبز و پربار میوه ملموس تر خواهد شد و منظره آن زیبا و تماشایی خواهد بود، آن گاه کم کم درخت کاری و پرورش آن به صورت فرهنگ عمومی در خواهد آمد.

مقام معظم رهبری (حفظه الله) می فرمایند: "این درخت‌کاریِ ما -که مثلاً دو اصله درخت ثمربخش را، دو اصله درخت میوه را در اینجا غرس میکنیم- به‌عنوان یک نماد است. ما میخواهیم که غرس درخت، حفظ درخت و اهمّیّت دادن به درخت و گیاه و پوشش گیاهی، در کشور به‌صورت یک عرف عمومی و یک فرهنگ عمومی دربیاید".[3]

بنابراین با کاشت درختان میوه دار می توان در راستای اقتصاد مقاومتی گامی مهم برای توسعه و پیشرفت برداشت.